Embargo na rosyjski gaz płynny od 20 grudnia

Dziś chciałem podzielić się informacją o tym, o ile od 20 grudnia zdrożeje gaz płynny w związku z wejściem embarga na rosyjski gaz. Jest to temat często poruszany przez czytelników, a ponieważ mamy już 4-ty kwartał tego roku, mogę wypowiedzieć się nieco precyzyjniej.

Mechanizm kształtowania cen

Musicie wiedzieć, że gaz w Polsce jest kupowany na bazie notowań w zachodnich terminalach gazowych i to one kształtują cenę. Cena w portach zachodnich jest powiększona o narzut importera i koszty operacyjne związane z transportem tego gazu do naszego kraju. Zazwyczaj odbywa się on drogą kolejową lub morską.

Czy notowania wzrosną?

Rozmawiając z ekspertami w tej dziedzinie, stawiam, że same notowania (nazywane ceną bazową) będą zachowywały się bardzo podobnie do tego, jak było to w poprzednich latach. „Cena bazowa” nie powinna się specjalnie różnić – będzie skorelowana z ceną ropy naftowej i wartością dolara względem euro. Na co warto zwrócić uwagę, to to, że im słabszy dolar do euro, tym notowania są wyższe.

Główne wyzwania logistyczne

Największy wpływ na podniesienie ceny będzie miało to, że cena transportu gazu za naszą wschodnią granicą była niższa niż ta sama usługa na zachodzie. Transport koleją z zachodniej Europy ma jedną dużą wadę – ciężko o wolne sloty na trasie. To będzie zdecydowanie jedno z wąskich gardeł. Dlaczego? Ponieważ pociąg, jeżeli nie zostanie rozładowany na czas i nie wróci na swoje okno, to będzie stał i czekał na kolejne, a to olbrzymie koszty i ryzyko, że zadziała to jak domino i cały łańcuch dostaw się wysypie.

Kolejnym wąskim gardłem jest ilość cystern samochodowych dostępnych na rynku, które będą musiały opróżniać na bieżąco magazyny i składy przyjeżdżające na terminale.

Wahania cen i ich konsekwencje

Efektem takich sytuacji mogą być drastyczne spadki i wzrosty cen. Dlaczego i jak dystrybutorzy będą wykorzystywali te wahania? W momencie najechania się dużej ilości towaru cena będzie spadała, ale będzie też dochodziło do sytuacji, w których magazyny są puste i wtedy cena na pewno będzie rosła. Takie szarpane działanie terminali będzie skutkowało na pewno wzrostem kosztów operacyjnych.

Dodatkowe zagrożenia

Mam pewne obawy – i nie jestem w tym odosobniony – że gdzieś „bokiem” może być wprowadzany na rynek gaz z Rosji, który zostanie po prostu „przemalowany” na inny. Wiecie, jak to bywa – papier wszystko przyjmie. Nie zdziwiłbym się, gdyby od nowego roku pojawiło się w Polsce kilka nowych, nieznanych dotąd podmiotów z kapitałem zza wschodniej granicy.

Wpływ na ceny detaliczne

Muszę uprzedzić – szykujcie się na podwyżki cen LPG na stacjach paliw, i to niemałe. Dlaczego akurat tam? Bo to właśnie na stacjach paliw importerzy i dystrybutorzy mieli dotychczas najniższe marże. Teraz będą chcieli to sobie odbić. Dla porównania, użytkownicy gazu płynnego do ogrzewania odczują to mniej dotkliwie.

Zmiany w jakości paliwa

Może się okazać, że spadnie jakość propanu dostępnego na rynku. Z czego to wynika? Po pierwsze, będzie on pochodził z nowych źródeł – mówi się o krajach afrykańskich czy azjatyckich. Po drugie – i to jest najważniejsze – może się okazać, że propan będzie mieszany z propanem-butanem dla obniżenia kosztów. Możliwe, że na rynku pojawi się mieszanka z 80% zawartością propanu.

Przez problemy logistyczne, o których wspominałem wcześniej, może dochodzić do sytuacji, gdy przez jakiś czas będzie dostępny tylko mix (czyli propan-butan), a raz na jakiś czas dostawca dostarczy czysty propan. To może być prawdziwa ruletka!

Podsumowanie

Teraz bardziej niż kiedykolwiek wcześniej ważne będzie, żebyście wiedzieli, jak sprawdzić, co tak naprawdę dostarcza Wam dostawca. Wiedza to potęga. Im lepiej będziecie zorientowani w sytuacji, tym łatwiej będzie Wam podejmować mądre decyzje dotyczące zakupu i użytkowania gazu płynnego. Trzymajcie rękę na pulsie i nie dajcie się zaskoczyć!